Ένα μπάχαλο στην αγορά Πληροφορικής

Ή αλλιώς πώς τα σούπερ μάρκετ πουλάνε iMac και μήλα Ζαγοράς

Αρκεί μια απλή βόλτα στα καταστήματα Πληροφορικής, για να ανακαλύψετε κρουστικά δράπανα και καρέκλες θαλάσσης ανάμεσα σε ράφια με laptops και netbooks. Οι πωλήσεις που πέφτουν κατακόρυφα, δημιουργούν σπασμωδικές κινήσεις στα τμήματα marketing, τα οποία ξαφνικά αναζητούν τη λύση, τροφοδοτώντας τα καταστήματά τους με ό,τι καταναλωτικό προϊόν υπάρχει.

Σου λέει "Δε θα έχει χρήματα να πάρει laptop, μπορεί όμως να πάρει μια καρέκλα, ένα μαξιλάρι, ένα πουφ. Άντε και καμιά μάσκα για να βλέπει τον πάτο, ακόμα και μέσα στη θάλασσα".

Επίσης, τελευταία ανακάλυψη είναι οι security που κάνουν τα πάντα: από το να μοιράζουν τσάντες, να κατευθύνουν σε διάφορα τμήματα μέχρι να λένε και την άποψή τους σχετικά με τις αγορές που έκανε ή θέλει να κάνει ο καταναλωτής. Όσοι καταφέρουν να μπουν στο κατάστημα και ξεπεράσουν το ιδιαιτέρως θερμό καλωσόρισμα των security [που μέχρι πρότινος νόμιζα ότι βρίσκονται μόνο για θέμα ασφάλειας κοντά στην πόρτα], έχουν να αντιμετωπίσουν την επέλαση της copy-paste ευγένειας. Ποιος κύριος από αυτούς που κάνουν την εκπαίδευση του προσωπικού, θεωρεί ότι είναι πρακτικό και αποδοτικό να βομβαρδίζεται ο καταναλωτής από συνεχείς ριπές "Εξυπηρετήστε; Να σας βοηθήσω σε κάτι;". Πηγαίνοντας στο κατάστημα, μπορεί να χρειαστεί να απαντήσεις και 10 φορές "Όχι, ευχαριστώ" ώσπου να σταματήσεις μπροστά στο ράφι που θες. Και όταν αναζητήσεις πραγματικά έναν πωλητή, να μην τον βρίσκεις πουθενά.

Πρόσφατα επίσης ανακάλυψα ότι οι τιμές στα προϊόντα Πληροφορικής ανεβοκατεβαίνουν όχι ανάλογα με το κόστος αγοράς τους, αλλά με το πώς πηγαίνουν συνολικά οι πωλήσεις κάθε καταστήματος. Με απλά λόγια, οι νόμοι ορίζουν ότι ένα προϊόν κοστολογείται με το νόμιμο κέρδος βάσει του τιμολογίου αγοράς από την κεντρική αντιπροσωπεία. Όχι βέβαια, αυτό έπαιζε παλιά. Σήμερα τα καταστήματα λένε "Δεν πουλήσαμε αρκετές καρέκλες. Ας ακριβύνει το laptop". Μάλιστα, οι αλλαγές είναι τόσο γρήγορες που μου έχει τύχει να βρω διαφορά της τάξης των 30 ευρώ, από κατάστημα σε κατάστημα της ίδιας αλυσίδας. Τον τελευταίο καιρό επίσης παίζει κι ένα άλλο φαινόμενο. Μεγάλη αλυσίδα Πληροφορικής παρουσιάζει στο site της προϊόντα που ούτε καν έχει ως δείγμα, σε τιμές εξωφρενικά χαμηλές. Όσοι την πατούν και μπαίνουν στο κατάστημα, ή το παραγγέλλουν και δεν το παίρνουν ποτέ [γιατί η αλυσίδα δεν είχε σκοπό ποτέ να το φέρει], μπαίνουν στη λογική να πάρουν κάτι άλλο αρκετά ακριβότερο.

Σα να μην έφταναν όλα αυτά, έχουμε στην Ελλάδα και ένα μεγάλο κατάστημα Πληροφορικής, που τους τελευταίους μήνες αρνείται έμμεσα να εξυπηρετήσει σχεδόν οποιαδήποτε παραγγελία αγοραστών. Παίρνει, δηλαδή, πολύ απλά την παραγγελία, αλλά μετά από κάνα δυο εβδομάδες σάς καλούν για να σας πουν ότι τα προϊόντα δε θα έρθουν. Ακούτε κανόνια;

Η μεσαία τάξη... που θέλει να διατάξει

Η τράπεζα σε ρόλο μαέστρου που μαγεύει το κοινό του

Δανεισμένος από τραγούδι αλλά με πολύ μεγάλη αλήθεια μέσα του αυτός ο τίτλος. Το χρέος τής Ελλάδος, όπως λένε διακεκριμένοι οικονομολόγοι, δεν είναι δημόσιο αλλά ιδιωτικό. Χρέος, δηλαδή, τραπεζικό αλλά και ιδιωτικών φυσικών προσώπων.

Χρέος ιδιωτικό, που δημιουργήθηκε και μεγιστοποιήθηκε από τη μεσαία τάξη. Το 90% των δανείων που δόθηκαν από τράπεζες προς το εσωτερικό της χώρας αφορούσαν κυρίως καταναλωτικά δάνεια, αλλά και δάνεια επιχειρήσεων που κατέληξαν να είναι καταναλωτικά. Εν ολίγοις, ο δανεισμός που έπρεπε να αποδώσει σε μια επένδυση, δεν απέδωσε ποτέ, γιατί απλούστατα δεν επενδύθηκε ποτέ.

Η λεγόμενη μεσαία τάξη χρησιμοποίησε αυτά τα δάνεια κυρίως για να έχει την ψευδαίσθηση ότι διατάζει και μάλιστα με δανεικά. Τα μπουζούκια προτιμήθηκαν από τις μακροχρόνιες επενδύσεις, οι επιχειρήσεις στέρεψαν από κεφάλαια κίνησης, γιατί έπρεπε να κινηθούν τζιπ των 4.000 κυβικών, και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.

Και τώρα όλοι μαζί ψάχνουμε να δούμε γιατί οι τράπεζες δε δανείζουν, ούτε καν με τη μορφή στεγαστικών δανείων. Πολύ απλά γιατί έχουν πάρει πίσω ελάχιστα από αυτά που δάνεισαν. Κι ακόμα χειρότερα, γνωρίζουν ότι με την κατάσταση στην οικονομία έχουν ελάχιστες πιθανότητες να τα πάρουν. Ίσως και η στέρηση δανεισμού να μας σώσει από τα χειρότερα, δηλαδή από την κατάρρευση τραπεζικών καταστημάτων, που συνεπάγεται "εξαφάνιση" των τραπεζικών λογαριασμών. Μην πάμε πολύ μακριά – κάτι αντίστοιχο έγινε στην Αμερική, με τα στεγαστικά δάνεια που "έσκαγαν" σαν βαρελότα στην Ανάσταση.

Το ερώτημα που γεννάται αυτομάτως είναι πόσο καλύτερα θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα, αν τα δάνεια που είχε πάρει όλη η μεσαία τάξη χρησιμοποιούνταν με πιο σωστό τρόπο. Δηλαδή, αν είχαν επενδυθεί για να παράγουν νέο πλούτο και όχι απλώς για να μεταφερθούν με διάφορες σπατάλες στα χέρια λίγων που ήδη είχαν πολλά χρήματα. Παράδειγμα; Στις αντιπροσωπείες μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ελλάδα που έκαναν χρυσές δουλειές. Το όλο θέμα αρχίζει πλέον να μοιάζει σαν καλοδουλεμένο κόλπο για να εξαφανιστεί η μεσαία τάξη και να δημιουργηθούν δύο κοινωνικά στρώματα: οι πολύ πλούσιοι και οι πολύ φτωχοί, με τις τράπεζες να αναλαμβάνουν το ρόλο διαμεσολαβητή και νόμιμου ενορχηστρωτή της εξαφάνισης αυτής της τάξης που επιμένει να θέλει να διατάξει. Απλώς τώρα θα απέχει πολύ περισσότερα σκαλιά από το όνειρό της που... δανεικά είχε αγγίξει.

Μικρό, γυαλιστερό και με καμπύλες

Δώσε το τηλέφωνο στον E.T. Θα κάνει πιο γρήγορα.

Θα θυμάστε όλοι την εποχή που όποιος είχε το πιο μικρό κινητό ήταν και το επίκεντρο της παρέας. "Ααα, είναι αυτό το νέο Motorola Startac;", "Κοίτα πόσο μικρό είναι. Εγώ έχω 'παντόφλα' ακόμα" και άλλες τέτοιες ανάλογες ατάκες ήταν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο πριν από μια δεκαετία.

Όταν ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι οι "παντόφλες" τελικά μας ταίριαζαν περισσότερο, γιατί πολύ απλά είμαστε άνθρωποι με δύο μάτια, που μάλιστα έχουν και συγκεκριμένες δυνατότητες. Δεν είναι εύκολο, δηλαδή, να δουν σε μια οθόνη 1,5". Επίσης, τα πλήκτρα στις τότε μικρές συσκευές μας ήταν τόσο κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, που ή θα έπρεπε να σταματήσουμε να πληκτρολογούμε ή να αποκτήσουμε ιαπωνικά δάχτυλα. Σα να μην καταλάβαμε το "βιομηχανικού σχεδιασμού" λάθος μας και στη δεκαετία που διανύουμε μοιάζουμε να μπαίνουμε σε άλλο τούνελ.

Παραγκωνίζοντας πάλι τα βιομετρικά μας χαρακτηριστικά, φτιάχνουμε συσκευές πολύ λεπτές και μάλιστα με επιφάνειες γυαλιστερές και με καμπύλες, που δε βοηθούν στη σωστή "λαβή" της συσκευής αλλά στο εύκολο γλίστρημα. Οι σημερινές συσκευές αγαπούν τις άκρες των δαχτύλων μας, αφού βάσει του σχεδιασμού τους είναι πολύ πιο βολικό να τις κρατάμε.

Η λαβή κρατήματος αυτού του τύπου ταιριάζει πολύ σε έναν εξωγήινο που ίπταται, μένει σε κάποιον πλανήτη χωρίς βαρυτικό πεδίο και δεν μπάζει-βγάζει [αγχωμένος, τις περισσότερες φορές] τη συσκευή του από την τσάντα του. Βέβαια, για όλους εμάς τους γήινους τα πράγματα είναι διαφορετικά. Έτσι, θα συνεχίσουν οι όμορφες, λεπτές, καμπυλωτές συσκευές μας να βρίσκονται πού και πού σε επαφή με το πάτωμα. Κάνουμε τα πάντα για να δημιουργήσουμε ανθρωποκεντρικά προγράμματα που δε θα μας αναγκάζουν να προσαρμοζόμαστε σε αυτά αλλά το αντίθετο. Πού είναι, όμως, ο ανθρωποκεντρικός σχεδιασμός; Κάνουμε τα πάντα για να καταφέρουμε να στραμπουλίξουμε τα δάχτυλά μας, να βγάλουμε τα μάτια μας και για να μαζεύουμε τις συσκευές μας από το πάτωμα.

Ο Ε.Τ. ας μην πάει σπίτι του ακόμα... Ας περιμένει να δει το νέο iPad. Μπορεί να τον βολέψει.